Sygnaliści - najważniejsze informacje

Sygnaliści - najważniejsze informacje

Sygnaliści, odgrywają kluczową rolę w ujawnianiu nieprawidłowości w firmach i instytucjach. Ich działalność ma na celu ochronę interesu publicznego poprzez zgłaszanie nadużyć, które mogłyby zostać przemilczane. Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje na temat roli sygnalistów oraz przepisów, które regulują ich ochronę.

 Kim jest sygnalista?

Sygnalista to osoba, która informuje o podejrzeniach naruszenia prawa lub nieprawidłowościach w miejscu pracy. Może to dotyczyć różnych dziedzin, takich jak:
– korupcja,
– pranie pieniędzy,
– zagrożenia zdrowia publicznego lub środowiska,
– łamanie praw pracowniczych,
– oszustwa finansowe.

Celem działania sygnalisty jest zapobieganie dalszym nadużyciom oraz ochrona interesu społecznego, a nie zaszkodzenie organizacji.

Ochrona prawna sygnalistów

Ochrona sygnalistów została uregulowana w Unii Europejskiej poprzez Dyrektywę 2019/1937, której celem jest zapewnienie bezpieczeństwa osobom zgłaszającym nieprawidłowości.

Najważniejsze przepisy dotyczące ochrony sygnalistów obejmują:

1. Obowiązek wprowadzenia kanałów zgłaszania nieprawidłowości – firmy zatrudniające co najmniej 50 pracowników oraz wszystkie jednostki sektora publicznego muszą posiadać procedury umożliwiające bezpieczne i poufne zgłaszanie naruszeń.

2. Ochrona przed represjami– pracodawca nie może podejmować działań odwetowych wobec sygnalistów, takich jak zwolnienie z pracy, zmiana warunków zatrudnienia czy dyskryminacja.

3. Poufność tożsamości sygnalisty – organizacje muszą zapewnić, że dane osoby zgłaszającej nieprawidłowości będą chronione, a jej tożsamość nie zostanie ujawniona bez zgody.

 Obowiązki firm i instytucji

Wdrażając procedury ochrony sygnalistów, organizacje muszą spełnić szereg obowiązków, takich jak:

–  zapewnienie bezpiecznych kanałów zgłoszeń (pisemnych, ustnych lub anonimowych).
–  rejestrowanie i analizowanie zgłoszeń oraz informowanie sygnalisty o działaniach podjętych w związku z jego zgłoszeniem.
– szkolenie pracowników na temat procedur zgłaszania nieprawidłowości i ochrony sygnalistów.

Obowiązki sygnalistów

Aby być objętym ochroną prawną, sygnalista musi:

– działać w dobrej wierze – zgłoszenie musi być oparte na rzetelnych przesłankach lub dowodach, a nie na osobistych motywach.
– zachować poufność informacji – sygnalista powinien przestrzegać wewnętrznych procedur zgłaszania i nie ujawniać informacji nieupoważnionym osobom.